Als de kerstdagen naderen….

Het is 11 uur s’ avonds, ditmaal zit ik niet aan de keukentafel brieven te schrijven… die zijn gelukkig (bijna) allemaal voor de feestdagen de deur uitgegaan en veilig en wel in Nederland in de brievenbus beland. Ik zit in het ziekenhuis, de muggen zoemen om me heen…. De enige moeder die niet met haar kind voor de feestdagen terug naar huis mocht ligt bij ons op de afdeling. Gelukkig geen kritieke toestand dus dat betekent even wat emails wegwerken en een beetje slapen tussen de voedingen door.
En ik ben net getuige geweest van een keizersnede, had ik nog nooit meegemaakt en vond het erg interessant. De dokter had me van tevoren gewaarschuwd dat hij niet de beste persoon voor dit klusje is maar omdat er niemand anders beschikbaar was had hij geen keus. Als dokter ben je hier sowieso een allrounder dus opereren kan er ook nog wel bij.
Zijn vrouw zal niet blij zijn geweest met deze “even tussendoor operatie” op kerstavond. Hij is al amper thuis en nu valt ook nog kerstavond in de soep maar goed het moest wel snel gebeuren want moeders had al de hele dag weeën en dat kind kwam maar niet.
Na en hoop geknip, scheuren, trekken en vooral bloed werd dan eindelijk het kindje te voorschijn getoverd. Geen kik, ook niet toen ze even flink door elkaar gehusseld werd. Ik was er al van overtuigd dat het kindje dood was maar na een goede 10 minuten, schudden, beademen, leegzuigen en husselen kwam er toch een huil en dat was een welkom geluid. Moeders was compleet onder zeil en had geen idée dat haar kerstbaby geboren was. De vrouw was aan de stevig kant (lees dik) dus dat duurde wel even voordat alles dichtgenaaid was… en het was me daar warm in die operatiekamer. Wilde mezelf natuurlijk niet laten kennen maar dacht “Dit moet niet te lang meer duren want anders ga ik van m’n stokje”. Na zo’n 2 uur ploeteren konden we een gezonde baby afleveren bij de familieleden want moeders was nog steeds niet bijgekomen. Vaders was intussen gearriveerd maar was not amused… blijkbaar had hij geen dochter verwacht en was de teleurstelling van zijn gezicht te lezen (dit was zijn tweede) Mannen willen graag dat hun vrouwen jongens “produceren” (jawel als vrouw zijnde ben je hier net een fabriek), jongens zijn de erfgenamen zijn, meisjes kosten (blijkbaar) meer geld tijdens het opgroeien en gaan bij hun echtgenoot wonen als ze getrouwd zijn dus daar heb je niet veel als ze niet voor je kunnen zorgen als je zelf ouder wordt.
En ja, een keizersnee kost ook wel effe meer dan een gewone bevalling maar de dokter zei dat de prijzen hier altijd onderhandelbaar zijn… Geweldig zelfs in het ziekenhuis kan je afdingen. De kerstbaby zal iets in de trant van Noelina heten want zo schijnen alle meisjes die rond kerst geboren worden genoemd te worden, lekker origineel… Welkom op aarde Noelina!

Het jaar is bijna om en dan wordt ik altijd een beetje sentimenteel. Met dit soort dagen mis je vrienden en familie toch meer als normaal en je reflecteert hoe het afgelopen jaar is verlopen. Die kerstdagen hoeven van mij niet zo en het voelt hier nooit echt als kerst. Ik moet hier eerst alle ramen en deuren dichtdoen en de batterij aanzetten wil ik de kerstboom verlichting überhaupt kunnen zien, buiten schijnt de zon volop en het is erg warm dus je gaat niet de hele dag in een potdicht/warm huis zitten om van je kerstboom te kunnen genieten.

Wij hebben gisteren met z’n allen een kerstlunch voorbereid en gezellig met z’n allen gegeten. Saige heeft ooit de kerstdag als verjaardag uitgekozen en dus hebben we tevens zijn verjaardag gevierd. Saige houdt er helemaal niet van om in de schijnwerpers te staan maar elk jaar komt er toch een glimlach op zijn gezicht als hij zijn kadootje openmaakt. Het is al jaren geen verassing meer… een radio. Die binnen een maand gesloopt zal zijn of het in ieder geval nietmeer normal zal functioneren. Ten eerste is hier alles China kwaliteit dus het is te verwachten dat dit soort artikelen geen lang leven beschoren zijn. Ten tweede denkt Saige dat hij radiomonteur is, net als zaklampmonteur en timmerman dus zal de radio binnen de kortste keren uit elkaar worden gehaald om er daarna achter te komen dat ie de radio niet meer in de originele, werkende staat kan terug brengen. Ach dan maar weer een jaartje wachten op een nieuwe en het scheelt mij veel slapeloze nachten wat ik nu weer voor hem moet kopen…

Het is leuk om te zien hoe de bedrijvigheid toeneemt hier naarmate de kerst dichterbij komt. De kapperszaakjes zitten bomvol en beginnen soms om 5 uur s’ ochtend’s. Die kapsels hier zijn een dagtaak en als je het hele dorp van een kerstkapsel moet voorzien nou dan ben je wel even bezig. De mannen hoeven het alleen maar af te laten scheren, die hoeven niet zolang te wachten.
De bevolking heeft massaal gespaard voor de feestdagen en koopt nieuwe kleding, voedsel en heel veel alcohol. Peter, Frank, Rosias, Saige, Babi en Roos zijn ook weer in het nieuw gestoken. Ik had Junior meegevraagd. Junior is een oud leerling van de school en ziet er altijd piekfijn uit. Aangezien ik altijd ruzie krijg met de jongens over hun kleding mocht Junior deze keer zijn best doen en bij elkaar passsende setjes te vinden want de jongens zijn alles behalve modebewust. Nou hoeft dat ook niet perse hier maar een beetje fashion voor de kerst is toch leuk. Babi en Roos allebei een afschuwelijke poppenjurk (helemaal hot hier voor meisjes, hoe popperiger hoe beter) en voor de jongens een fleurig ‘t shirt met een groene of rode drollenvanger (blijkbaar mode hier), Ze waren er helemaal blij mee en gaven thuis even een klein showtje weg. Taata Simon en Simon (wonen tijdelijk bij ons in) waren net klaar met het uitzoeken van een kerstoutfit toen Simon lekker nog effe alles onderscheet (natuurlijk diarree), wat overal en nergens zat. Eindelijk na een half uur schoonmaken, badderen, luier (noodgevalletje, wil die poep toch echt niet in mijn bus vinden) konden we bepakt en bezakt terug naar huis. Nog even twee kippen en niet te vergeten matoke (banaan) ingeslagen voor de kerstlunch….
Uit de winkeltjes schalt kerstmuziek en de regering heeft dit jaar elektriciteit beloofd tijdens de feestdagen, wat attent.
De brommer (boda boda) chauffeurs hebben het beredruk met iedereen van hot naar her te rijden. Vele mensen komen van de grote stad naar het dorp om daar kerst met familie te vieren. Het is een drukte van belang in de winkeltjes en op iedere hoek van de straat wordt de dag voor kerst koeienvlees verkocht. De taxi’s vragen het drie dubbele voor transport, die proberen ook een slaatje te slaan uit de kerstsfeer. Vanavond zullen heel veel mensen naar de kerkmis gaan… Wij waren vorig jaar geweest, kinderen in de kerk, ik en Sunday in het busje lekker tukken… ik snap er toch niets van als de mis in het Oegandees is. Ja, het is hier ook volop kerst en dat is zeker een stimulans voor de economie.

Het afgelopen jaar was een heel goed jaar en ik besef me regelmatig hoe bijzonder het is dat ik hier mag wonen en werken. Al ben ik nu ook wel in een leeftijdsfase (33) waarin ik me aan het afvragen ben hoe mijn leven was verlopen als ik niet in Oeganda was blijven hangen. Wat zou ik dan aan het doen zijn en waar? Huisje, boompje, beestje of vrij over de wereld reizend op zoek naar mezelf en geluk? En wat kan ik allemaal niet meer worden/doen….. Ik kan geen piloot of dokter meer worden (nooit gewild hoor), heb veel te weinig gedaan met die dansopleiding, ben nu een uitgerangeerde balletjuf die niet meer zo in de spagaat kan schuiven, ik heb veel te weinig genoten van mij jaren tussen de 20/30 waar zijn die 10 jaar die gebleven? Ik kan niet zomaar weer terug naar Nederland en daar mijn leven oppakken en soms vraag ik mezelf af of ik daar überhaupt nog kan aarden. Voor mijn gevoel is Oeganda altijd tijdelijk… al is dat 15 jaar. Wij komen uiteindelijk uit een maatschappij waar alles is geregeld en waar op dit moment nog zoiets bestaat als pensioen… hier heb je niets en werk je als je 80 bent nog steeds in de plantage om ervoor te zorgen dat je eten hebt… Die kleine houvast heb ik nodig, dat merk ik. Het is eng en onzeker om helemaal niets te hebben en dus kies ik toch uiteindelijk voor die vastigheid (denk ik, of ik moet een hele rijke man ontmoeten). Ik probeer me aan te passen aan het leefritme van de Oegandesen en die is vooral niet te ver vooruitkijkend want je weet nooit wat er morgen gebeurd
Kortom een beetje nostalgie tijdens de kerstdagen en even een besefmomentje van hoe ongelooflijk goed we het hebben. We hebben altijd eten in huis, alle kinderen krijgen scholing, we hebben 2 goedlopende projecten en we zijn gezond… wat willen we nog meer? (mijn ouders komen in januari en die hebben een aardig wensenlijstje via de mail ontvangen dus er is altijd nog wel iets te wensen) En het betekent een opruim moment, de afgelopen weken waren zo hectisch dat het erop leek dat er een bom was ontploft thuis. Ik kan geen stukje vloer meer zien in mijn slaapkamer en de kinderen brengen ook een hoop zooi met zich mee. Vroeger zou ik me er heel druk om maken en de nacht doorgaan om schoon te maken. Nu ben ik ouder , vind ik, wijzer en heb ik nou eenmaal een schoonheidsslaapje nodig dus laat ik het gewoon voor weken een puinhoop zijn, stuur alle kinderen voor de kerst naar familieleden en heb vandaag een heerlijke opruim/schoonmaakdag gehad.
Even Helemaal alleen thuis, radio op volume 100 en gaan met die banaan. Resultaat, spic en span huisje en het blijft een paar dagen zo want de kinderen komen volgende week pas weer thuis!

Zoals ik velen al heb geschreven in hun brief gaat het heel goed met de projecten en het geeft ontzettend veel voldoening om met leuke, gemotiveerde, lokale mensen te werken en dat je een groei ziet. Een groei die hopelijk uitmondt in totale zelfstandigheid en onafhankelijkheid. Het zetje kan ik geven en de rest moeten ze toch zelf doen…. op dit moment zie ik het heel positief in voor de toekomst… eens kijken hoe we er volgend jaar overdenken. Ik hoop dat dit weer een eneverend jaar wordt met uitdagingen en de daarbij behorende frustraties.
Ik wil iedereen ontzettend bedanken voor de lieve mailtjes, berichtjes, brieven en het jarenlange vertrouwen in onze projecten. We gaan er weer een jaartje tegenaan en komend jaar heb ik weer het voornemen om meer van me te laten horen via de website.

Ik wens iedereen hele fijne feestdagen, kerst is hier al begonnen, in Nederland lopen we twee uur achter…. en natuurlijk een liefdevol en gezond nieuwjaar!

Liefs Kim